.jpg)
16 маусымда ҚР Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев Алматыға жұмыс сапары аясында Ядролық физика институтында болды. Министрге Қазақстандағы жалғыз стационарлық CCР-Қ ғылыми-зерттеу реакторы, пайдаланылған иондаушы сәулелену көздерін сақтайтын қойма, радиофармацевтикалық өндіріс ғимараты және «Aqua dress» гидрогельді таңғыштар өндірісі алаңы көрсетілді.
Бүгінде Ядролық физика институты атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы Қазақстандағы жалғыз ғылыми-зерттеу ұйымы болып табылады.
Сапар барысында министр АҚШ Энергетика министрлігі мен Канада Сыртқы істер министрлігімен серіктестікте құрылған иондаушы сәулеленудің пайдаланылған көздерін сақтау қоймасының жұмысымен танысты. Сақтау орны 2022 жылы пайдалануға берілді және өндірістік пен медициналық мақсаттағы иондаушы сәулеленудің ампулалық көздерін пайдалану мерзімі аяқталғаннан кейін қауіпсіз орналастыруды қамтамасыз етуге арналған. Сақтау орнының жобалық қызмет ету мерзімі 50 жыл. Бұл репозиторий пайдаланылған ядролық отынды ұзақ уақыт сақтау үшін қолданылатын ұғымдарды пайдаланады.
Сондай-ақ, ҚР Энергетика министрлігінің басшысына ССР-Қ ядролық зерттеу реакторы көрсетілді, оның негізінде іргелі ядролық физика зерттеулері мен реакторішілік сынақтардан басқа, медициналық радиоизотоптар, өнеркәсіп үшін гамма көздері алынды және нейтронды белсендіру талдауы шығарылады.
Институт бас директоры Саябек Сахиевтің айтуынша, ССР-Қ ғылыми-зерттеу реакторы белгілі бір түрде атом электр станциясының прототипі болып табылады. Бұл реактор жұмыс істеген 57 жыл ішінде бірде-бір оқыс оқиға болған жоқ.
Радиохимия және изотоптарды өндіру орталығында Алмасадам Сатқалиев қатерлі ісік ауруын диагностикалау және емдеу үшін қолданылатын радиофармацевтикалық препараттардың өндірісімен танысты. 2024 жылдың 16 маусымында институт АЭХА-мен келісім бойынша Қырғызстанға молибден-99/технеций-99 генераторларын бірінші жеткізуді бастады. Бұдан басқа, Институт Германияға, АҚШ-қа, Францияға және Ресейге кобальт-57 радиоактивті изотопын өндіріп, жеткізеді, Түркияға жеткізілу жұмыстары жүргізілуде.
Министр сондай-ақ күйіктерді, жараларды және төсек жараларын емдеуге арналған «Aqua dress» гидрогельді таңғыштар өндірісімен танысты. Институттың бұл жобасы «Ғылым қоры» АҚ грантына ие болды, ол үшін өндіріс орны құрылды.
Энергетика министрі Институттың қызметін жоғары бағалап, қызметкерлерге одан әрі жемісті еңбек, атомды бейбіт мақсатта пайдалану саласындағы жаңа ашылулар мен әзірлемелер тіледі.
