17 қыркүйекте Вена қаласындағы Халықаралық атом энергиясы агенттігінің Штаб-пәтерінде Бас конференциясы аясында Қазақстан делегациясының ұйымдастыруымен «Қазақстандағы үдеткіш және радиациялық технологияларды дамыту» тақырыбында параллельді іс-шара өтті. Бұл ғылым, медицина және өнеркәсіп салаларында тиімділікті арттыру мен мүмкіндіктерді кеңейту мақсатында өткізілді. Шараның ашылу сөзін Қазақстан Республикасының атом энергиясы агенттігі төрағасының орынбасары Гумар Сергазин, АЭХА радиохимия және радиациялық технологиялар секторының басшысы, ханым Селина Хорак және Ядролық физика институтының бас директоры Саябек Сахиев сөйледі. Шараны Назарбаев Университетінің Тұрақты даму мәселелері жөніндегі басты директоры Байғарин Қанат Әбдуалиұлы жүргізді.
Ядролық физика институты АЭХА қолдауымен циклотрондар негізінде радиофармацевтикалық препараттар мен өнеркәсіптік ионды сәуле көздерін өндіру, өнеркәсіпте және қоршаған ортаны қорғауда электронды үдеткіштер негізінде радиациялық технологияларды қолдануды кеңейту, сондай-ақ ауыр ион үдеткіштері негізінде фундаменталды және қолданбалы зерттеулер жүргізуді дамытуда. Шара барысында Қазақстанның үдеткіш және радиациялық технологияларды дамытудағы тәжірибесі ұсынылып, үдеткіш технологиялар негізінде заманауи медициналық, өнеркәсіптік және ғылыми орталықтарды құру бойынша тәжірибе алмасу өтті.
Игорь Данько, Ядролық физика институтының үдеткіш технологиялар ғылыми-техникалық бөлімінің орынбасары, Қазақстандағы үдеткіш технологиялардың дамуы, негізгі жетістіктері, ағымдағы жағдайы мен даму перспективалары туралы баяндама жасады.
Игорь Иванов, Ядролық физика институтының Астана филиалындағы ДЦ-60 циклотронының бастығы, ДЦ-60 ауыр ион үдеткішінде жүргізіліп жатқан ғылыми зерттеулер мен ауыр элементтердің иондар шоғын алу әдістерін жетілдіру және оңтайландыру туралы баяндамасын ұсынды. Сонымен қатар, ДЦ-60 үдеткішінде трек мембраналарын жасау және олардың қолданылуы бойынша жұмыстар да баяндалды.
Нұрмұханбетова Алия, Назарбаев Университетінің зерттеушісі, Назарбаев Университетінде ғарыш және ядролық зерттеулер саласындағы жаңа жетекші орталықты таныстырып, бұл орталықтың ядролық физика, ядролық энергетика және қауіпсіздік, ғарышты зерттеу, сондай-ақ жасанды интеллектті ядролық және ғарыштық ғылымдардағы прогреске ықпал ету салаларында заманауи технологияларды дамытуға бағытталғандығын атап өтті.
Радиациялық технологиялар орталығының жетекшісі, «Ұлттық ғылыми онкология орталығы» ЖШС директоры Индира Тлеулесова өз сөзінде үдеткіштер негізіндегі шешімдерді заманауи медициналық тәжірибеге интеграциялау және профильді ғылыми онкологиялық орталықтар құрудың маңыздылығын атап өтті.
Шараның қорытынды сессиясында АЭХА Техникалық ынтымақтастық департаментінің бағдарламаларды басқару жөніндегі маманы Сибель Юнлю ханым, ұсынылған баяндамалардың өзектілігі мен маңыздылығын және үдеткіш техникасы мен технологияларының дамуының айтарлықтай прогресін атап өтті.
